Độ cồn là gì? Đo độ cồn như thế nào là hiệu quả. Hãy tham khảo bài viết sau đây để hiểu rõ hơn về khái niệm này nhé

1. Độ cồn là gì?

Độ cồn là gì? Độ cồn là đại lượng biểu thị hàm lượng cồn theo phần trăm thể tích trong một dung dịch cụ thể. Nó được xác định bằng đơn vị mililit ethanol nguyên chất trong 100ml dung dịch ở nhiệt độ 20 độ C.

Việc xác định rõ độ cồn là rất cần thiết trong quá trình giám sát các dây chuyền sản xuất cùng như trong các nhà máy nấu, ủ rượu vang. Tùy theo mục đích mà bạn có thể lựa chọn dòng sản phẩm đo độ cồn phù hợp.

2. Công thức tính nồng độ cồn của rượu

Trên thực tế, người ta thường dùng các loại thiết bị chuyên dụng để thực hiện đo nồng độ cồn của rượu, bia. Tuy vậy, trong một số trường hợp, khi bạn không có thiết bị đo chuyên dụng hoặc cần phải thực hiện việc tính toán trực tiếp. Vậy công thức tính ra độ cồn là gì?

Trong đó:

Đ(r): Độ rượu

V(r): Thể tích rượu etylic (ml) 

V(hh: Thể tích hỗn hợp rượu và nước (ml)

Với công thức này, bạn có thể chủ động xác định được độ cồn chính xác, chủ động nhất khi đã biết được những thông số liên quan mà không cần đến những thiết bị đo chuyên dụng.

3. Chỉ số nồng độ cồn trong các loại rượu

Nước ta hiện nay có 3 loại rượu khá phổ biến, đó là: rượu trắng, rượu mùi, rượu lên men. Để đánh giá chất lượng rượu, người ta thường dựa vào chỉ số về độ cồn. Với từng loại rượu, những chỉ số về độ cồn bên trong cũng là rất khác nhau. 

Độ cồn trong rượu trắng

Rượu trắng: là loại rượu được tạo ra từ việc chưng cất dịch lên men từ tinh bột, đường hoặc được pha chế từ cồn thực phẩm và nước.

Các chỉ số đánh giá độ cồn trong rượu trắng bao gồm:

• %ethanol (tại 20 độ C) : theo tiêu chuẩn của nhà sản xuất (NSX)
• %methanol (trong 1l ethanol 100 độ) < 0,1%
• Isobuthanol và isopenthanol (mg/1l ethanol 100 độ) : theo tiêu chuẩn của NSX
• Furfural (mg/l) < 0

Độ cồn trong rượu mùi 

Rượu mùi là dung dịch được pha chế từ cồn thực phẩm với nước, có thể bổ sung thêm đường, dịch chiết từ trái cây,…

Các chỉ số đánh giá độ cồn trong rượu mùi 

• %ethanol (tại 20 độ C) : theo tiêu chuẩn của NSX
• %methanol (trong 1l ethanol 100 độ) < 0,1%
• Isobuthanol và isopenthanol (mg/1l ethanol 100 độ) : < 60 mg/l
• Furfural (mg/l) < 0

Độ cồn trong rượu lên men 

Rượu lên men độ cồn thấp hay còn gọi là rượu vang: được lên men từ dịch hoa quả hoặc trực tiếp từ các loại hoa quả không qua chưng cất.

Các chỉ số đánh giá độ cồn trong rượu lên men 

• %ethanol (tại 20 độ C) : 7 - 16%
• %methanol (trong 1l ethanol 100 độ) < 3%

4. Đo độ cồn bằng gì?

Một trong những cách đo độ cồn phổ biến nhất đó là sử dụng khúc xạ kế đo độ cồn hoặc tỷ trọng kế. Đây là những loại dụng cụ đo độ cồn chuyên dụng, giúp bạn dễ dàng quan sát kết quả và các chỉ số phù hợp.

Bên cạnh loại khúc xạ kế đo độ cồn quang học thông thường, bạn cũng có thể sử dụng các loại máy đo độ cồn trong rượu với cấu tạo thông minh, trả về kết quả đo nhanh chóng trên màn hình LCD. Đối với các loại máy đo độ cồn rượu này, độ chính xác trong kết quả thu được cũng là lớn hơn rất nhiều so với các dụng cụ đo cơ khác.

5. Cách đo nồng độ cồn trong rượu, bia

Có 3 cách đo độ cồn của rượu, bia, đó là sử dụng khúc xạ kế cơ học, khúc xạ kế điện tử.

Đo độ cồn bằng khúc xạ kế cơ học

Bước 1: Hiệu chỉnh thiết bị bằng cách nhỏ giọt nước cất vào lăng kính. Nếu chỉ số hiển thị mức 0 thì thực hiện bước 2. Còn nếu chỉ số thu được ở bước hiệu  chỉnh khác 0, bạn cần dùng vít hiệu chỉnh để đưa về 0 giúp đảm bảo độ chính xác trong quá trình đo.

Bước 2: Tiến hành đo bằng cách nhỏ giọt mẫu rượu vang cần đo vào lăng kính để xác định chỉ số độ rượu phù hợp. Thang đo phù hợp hiển thị trên thước đo có ký hiệu %V/V. Chất lỏng có màu xanh hiển thị nồng độ. Chất lỏng đến vạch nào thì đó chính là nồng độ của rượu.

Bước 3: Đọc kết quả đo được hiển thị theo thang đo đã được chia sẵn để phục vụ cho mục đích hoặc công việc của bạn.

Lưu ý khi sử dụng:

- Để thu được kết quả đo chính xác nhất, bạn cần nhỏ mẫu rượu cần đo phủ đều trên bề mặt lăng kính trên khúc xạ kế.

- Vệ sinh và bảo quản thiết bị đúng cách sau khi sử dụng xong để đảm bảo chất lượng và độ bền của sản phẩm.

Đo độ cồn bia rượu bằng khúc xạ kế điện tử

Bước 1: Đảm bảo máy thăng bằng khi tiến hành đo nếu là khúc xạ kế đo độ cồn cầm tay. Nếu mà khúc xạ kế để bàn thì lựa chọn vị trí đặt thiết bị phù hợp. Khởi động máy, đảm bảo lượng pin trong máy còn đầy để quá trình vận hành, thao tác được diễn ra trơn tru.

Bước 2: Nhỏ giọt mẫu thử vào vị trí nhận mẫu, ấn phím Read để thiết bị xử lý mẫu.

Bước 3: Đợi 2 – 3 giây, quan sát kết quả đo được trả về trực tiếp trên màn hình.

Lưu ý khi sử dụng:

Cần đảm bảo nguồn năng lượng để máy hoạt động tốt nhất, hạn chế gián đoạn khi thao tác, vận hành.

Trong quá trình thao tác, bạn có thể cài đặt chế độ RANGE để giúp giới hạn phạm vi đo, đảm bảo độ chính xác khi thao tác và nhận kết quả phù hợp.

Về khối lượng mẫu, cần nhỏ khoảng 1 – 2 giọt để máy xử lý tốt nhất.

Thực hiện hiệu chuẩn máy với nước khử ion hoặc nước cất.

Vệ sinh máy đúng cách, tháo rời pin nếu không sử dụng để đảm bảo độ chính xác cho kết quả đo.

6. Loại thiết bị đo độ cồn phổ biến 

Một trong những loại khúc xạ kế đo nồng độ rượu khá phổ biến hiện nay đó là khúc xạ kế đo độ cồn trong rượu Bellingham Stanley – 38-41.

Đây là dòng khúc xạ kế chuyên dụng để đo độ cồn trong rượu, được sản xuất bởi hãng Bellingham Stanley, thuộc tập đoàn Xylem - Anh Quốc. Một vài tính năng nổi bật của sản phẩm:

• Màn hình hiển thị LCD
• Thiết bị chống nước với cấp bảo vệ IP65
• Lăng kính bằng vật liệu thép không gỉ
• Ổn định nhiệt độ nhanh chóng cho mẫu đo
• Tùy chọn hiển thị nhiệt độ oC hoặc oF
• Thiết bị tự động tắt để tiết kiệm pin khi không sử dụng
• Có chế độ để hiệu chuẩn máy bằng nước cất
• Sản xuất tại Vương Quốc Anh

Bên cạnh đó, quý khách hàng cũng có thể sử dụng các loại Máy đo tỷ trọng (4 số lẻ) - DSG40 hoặc Máy đo tỷ trọng (5 số lẻ) - DSG50 để đo độ cồn trong rượu bia.

Rất hy vọng rằng bài viết của chúng tôi đã giúp bạn hiểu rõ hơn về khái niệm độ cồn cũng như cách đo đạt đơn vị này đúng cách. Bên cạnh đó, nếu bạn có nhu cầu tìm mua các dòng sản phẩm khúc xạ kế cầm tay, khúc xạ kế để bàn đến từ hãng Bellingham Stanley - Anh Quốc, đừng ngần ngại liên hệ với chúng tôi qua Hotline: 098 4677378 hoặc Email: sales@thietbihiephat.com để có thêm thông tin về sản phẩm nhé.